Klimaatadaptatie: inzicht in maatregelen en kosten
Het klimaat verandert. Het wordt warmer, natter en droger. We moeten gesteld staan voor perioden van hevige regenval en perioden van grote droogte en hitte. Dit zorgt voor de nodige nieuwe vraagstukken. Eén daarvan is het klimaatadaptief maken van onze bestaande bebouwing. In opdracht van de provincie Zuid-Holland heeft bureau Nelen en Schuurmans inzichtelijk gemaakt welke maatregelen er nodig zijn voor de klimaatadaptatie van het Zuid-Hollands bestaand stedelijk gebied en welke kosten daarbij komen kijken.
Gedeputeerde Jeannette Baljeu: “Willen we ook in de toekomst veilig en prettig wonen in Zuid-Holland, dan moeten we ons aanpassen aan het veranderende klimaat. Gemeenten staan daarbij voor de uitdaging om hun wijken klimaatadaptief in te richten. Dit rapport helpt daarbij. Het geeft gemeenten een indicatie van de kosten per type wijk. Hiermee kunnen ze bepalen welke maatregelen er nodig zijn en invulling geven aan de langere termijnplanning. Bijvoorbeeld door tijdig de budgetten voor riolering, groen en wegen aan te passen.”
Wateroverlast
Nelen en Schuurmans heeft grove berekening gemaakt en geconcludeerd dat er €12,4 miljard nodig is voor de klimaatadaptatie van het Zuid-Hollands Stedelijk gebied. Ruim de helft hiervan is nodig voor maatregelen tegen wateroverlast, zoals waterdoorlatende bestrating, minder bestrating en meer groen. In de berekeningen gaan de onderzoekers er daarbij van uit dat ook particulieren dit soort maatregelen nemen en zo tot 50 millimeter water kunnen bergen op eigen terrein.
Hittestress
Naast het tegengaan van wateroverlast, wordt het tegengaan van hittestress een grote kostenpost: voor het toevoegen van schaduw door bomen is ruim een derde van de investeringen nodig. Ook is bijna 10% van het bedrag nodig voor het tegengaan van droogte, waarbij het vooral gaat om het afvoeren van regenwater naar infiltratievoorzieningen en plekken waar het in de bodem kan zakken.
Niets doen kostbaarder
Als de maatregelen uitgevoerd worden voor 2050, is er een investering nodig van €130 per inwoner per jaar. Om de maatregelen te onderhouden is een jaarlijks bedrag van €82 per inwoner nodig. Jeannette Baljeu: “De kosten voor klimaatadaptatie van de bestaande stad zijn hoog. Dit is geen fijne boodschap voor gemeenten. Maar de kosten van niets doen zijn vele malen hoger. Schade die niet ontstaat hoef je niet te herstellen, dat scheelt veel leed, tijd en geld.”
Klimaatadaptief bouwen
De provincie Zuid-Holland heeft de ambitie om nieuwe woningen zoveel mogelijk klimaatadaptief te laten bouwen. Het Convenant Toekomsbestendig Bouwen, voortgekomen uit het Zuid-Hollandse Convenant Klimaatadaptief Bouwen, vormt hiervoor een belangrijke basis. In dit convenant staan onder andere richtlijnen voor klimaatadaptieve woningbouw, zoals hoe om te gaan met wateroverlast, droogte, hitte en overstromingen. Om te bepalen wanneer een wijk voldoende klimaatadaptief is, maakten ook de onderzoekers van bureau Nelen en Schuurmans ook gebruik van het convenant Klimaatadapatief Bouwen.