Basisprincipes en richtlijnen voor natuurlijke verkoeling

Hittestress komt steeds vaker en in steeds hogere mate voor, zeker in dichtbebouwde gebieden. Door het veranderende klimaat krijgen we steeds meer te maken met warme periodes (Klein Tank et al., 2014; Kluck et al., 2020a; KNMI, 2022).
Daarnaast wonen steeds meer mensen in steden en andere versteende omgevingen. Hier is het vaak warmer dan in open, groene omgevingen, dit wordt ook wel het stedelijk hitte-eiland effect genoemd (Van Hove et al., 2011; Klein Tank et al., 2014; Hiemstra et al., 2017). Hoge temperaturen kunnen zorgen voor een onaangenaam gevoel, maar ook voor slechter slapen, ziekte of zelfs sterfte. Vooral ouderen en andere kwetsbare groepen kunnen veel last hebben van extreme hitte, wat terug te zien is in meer ziekenhuisopnames en hogere sterftecijfers (Daanen et al., 2010; Norton et al., 2015).

Daarom wordt het steeds belangrijker om voor koelte te zorgen (Vicedo-Cabrera et al., 2021). Verkoelingsstrategieën kunnen gericht zijn op stadsbrede schaal, of op meer lokale schaal met de focus op lokale plekken en netwerken in wijken of buurten (Kluck et al., 2020a). In dit document worden praktische suggesties besproken om op lokale schaal voor koele plekken en routes te zorgen, door middel van natuurlijke verkoeling.

Vanuit Wageningen University & Research richten we ons op oplossingsrichtingen met behulp van de groenblauwe leefomgeving, omdat deze zeer effectief en multifunctioneel zijn. Naast verkoelen, kan een groene buitenruimte stress verminderen en welzijn van bewoners vergroten. Daarnaast kan groenblauw belangrijke bijdragen leveren aan biodiversiteit en een betere waterhuishouding (Hiemstra et al., 2019; Spijker et al., 2022).
 

Hoewel in dit document de focus ligt op oplossingen voor verkoeling, bevelen we aan ook te kijken naar
meekoppelkansen met andere baten, en wordt hier ook op verschillende plekken in dit document aandacht aan besteed.

Bron: Universiteit Wageningen