Bedrijfswaardenmatrix

De bedrijfswaarden staan aan de basis van assetmanagement en daarmee aan de basis van de thema’s risicomanagement, prestatiemanagement en kostenmanagement. De keuze voor bedrijfswaarden kan per organisatie verschillen. Voorbeelden van bedrijfswaarden zijn:

• veiligheid
• milieu & gezondheid
• duurzaamheid
• beschikbaarheid
• kwaliteit leefomgeving
• leefbaarheid
• imago

In de bedrijfswaardenmatrix worden de bedrijfswaarden langs drie meetlatten gelegd:

• Effecten: welke effecten kunnen optreden?
• Toelaatbaarheid: welke effecten zijn toelaatbaar en welke niet?
• Risico: hoe groot is de kans dat een effect optreedt?

Door deze drie meetlatten samen te voegen, ontstaat een bedrijfswaardenmatrix waarin precies kan worden afgelezen welke risico's aanvaardbaar zijn en welke niet. De bedrijfswaardenmatrix maakt de risico's rationeel en onderling vergelijkbaar. Hierdoor is het systeem te gebruiken als toetsingsinstrument voor risico's en prestaties.   

Risico’s worden ingeschat op basis van ervaringen uit het verleden, op basis van wat er nu kan gebeuren en wat in de toekomst kan plaatsvinden. Door het risico concreet te beschrijven wordt duidelijk waar het waardeverlies aanbrengt en voor welke bedrijfswaarden het gevolgen heeft. De omvang van het risico (kans x effect) bepaalt of een verdere analyse noodzakelijk is. 

Producten uit Bedrijfswaardenmatrix

• Overzicht van de bedrijfswaarden met definitie
• Overzicht van bedrijfswaarden met onderliggende subwaarden (SMART)
• Ingevulde toelaatbaarheidsmatrix
• Ingevulde effectenmatrix
• Ingevulde risiconiveaumatrix
• Bedrijfswaardenmatrix

Uitvoeren

Benodigdheden

• Beleid van de organisatie (missie en visie)
• Huidige risico's
• Toekomstige risico's
• Historische (risico)gegevens (voor het bepalen van de frequentie van optreden en effecten)
• Decompositie

Stappenplan

#1 Vaststellen bedrijfswaarden 

Verzamel het beleid van de organisatie en maak een keuze uit de bedrijfswaarden die essentieel zijn voor de organisatie. Mogelijke waarden  kunnen zijn doorstroming, bereikbaarheid, veiligheid, omgeving, imago etc.  Stel ook een definitie op wat onder de bedrijfswaarden wordt verstaan.

#2 Vaststellen subwaarden beleidspeerpunten

De gekozen bedrijfswaarden  moeten worden uitgewerkt in twee à drie subwaarden. Hierdoor wordt de bedrijfswaardenmatrix namelijk op lagere niveaus in de organisatie beter toepasbaar en is het mogelijk om ze SMART te maken.

#3 Bepaal de frequentie van optreden

Bepaal de frequentie van optreden van de risico’s op basis van historische gegevens of schattingen voor de toekomst. Stel een frequentieschaal vast om de kans van optreden te kunnen vertalen in gradaties.

#4 Bepaal de effecten op de subwaarden

Aan de hand van een 1 op 6 schaal dient er te worden bepaald wat de mogelijke effecten kunnen zijn op de gekozen subwaarden. Bijvoorbeeld bij de subwaarden geluidsbelasting: 1 (verwaarloosbaar) bedraagt het effect < 55 dB(A) op 10 m van zijkant weg en bij 6 (catastrofaal) bedraagt het effect > 75 dB(A) op 10 m van zijkant weg. Kapitaliseer hierbij zoveel mogelijk de financiële gevolgschade van mogelijk effecten zoals bepaald in stap 2. Op basis van de verzamelde gegevens dient de effectenmatrix te worden opgesteld.

#5 Bepaal het risiconiveau en de acceptatiegrenzen

De effectenmatrix van stap 4 wordt op de x-as uitgebreid met frequenties van mogelijke incidenten zoals in stap 3 is bepaald. Hiermee kan het risiconiveau worden ingeschaald en vervolgens dient er per subwaarde en effect te worden bepaald welke frequenties acceptabel zijn en welke niet. Deze kunnen met kleuren worden aangegeven (bijvoorbeeld rood= onacceptabel risico, oranje= hoog risico, geel= laag risico, groen= verwaarloosbaar risico).

#6 Samenstellen bedrijfswaardenmatrix

Voeg de toelaatbaarheidsmatrix, de effectenmatrix en de risiconiveaumatrix samen tot een volledige bedrijfswaardenmatrix.