Meer informatie over BIM producten
Voor een kwalitatief hoogstaande uitwisseling van areaalgegevens tussen beheerorganisatie en projectorganisatie en tussen opdrachtgever en opdrachtnemer, heb je een goede (digitale) infrastructuur van opslag- en uitwisselingsmogelijkheden nodig. Het ontwikkelen en optimaliseren van deze infrastructuur heeft daarom ook continue onze aandacht.
Om assetmanagement optimaal uit te kunnen voeren gedurende de gehele levenscyclus van assets, hebben beheerders, projecten en opdrachtnemers steeds actuele, betrouwbare en complete informatie nodig. BIM is daarom een onderdeel van assetmanagement. Dit is verbeeld in de roos van iAMPro, waarbij informatie in het hart van de roos staat. De BIM-producten helpen hierbij.
Procesanalyse informatie uitwisselen in projecten
De assetmanager moet voor het actueel houden van de areaalgegevens nauw samenwerken met de projectteams en de opdrachtnemers van bouw- en onderhoudsprojecten. Informatie over wijzigingen moeten opgeleverd worden aan de beheerder van de areaalgegevens. De 'Procesanalyse informatie uitwisselen in projecten' beschrijft wanneer informatieleveringen en informatiemanagement een rol spelen tijdens een project. Van initiatie tot opname van de gegevens in de systemen van de beheerder en in de landelijke voorzieningen.
Projectinformatie wordt op hoofdlijnen gedeeld met vier partijen: landelijke voorzieningen, een beheerafdeling, een projectteam van opdrachtgeverszijde en de opdrachtnemer(s). In het processchema staan de processtappen van informatieuitwisseling in een project. Per stap is inkomende en uitgaande informatie beschreven en vastgelegd wie verantwoordelijk is voor uitvoering van de betreffende processtap. Het proces is vergeleken met de stappen in de ISO 19650, de ISO standaard voor het BIM-proces.
Voor wie is het en wat levert het op?
Een provincie, gemeente of waterschap kan met dit sjabloon aan de slag. Met deze procesanalyse krijg je inzicht in wat goed gaat en wat beter kan. Hiermee kan het BIM-bedrijfsproces, oftewel informatiemanagement in projecten, vernieuwd en verbeterd worden, met specifieke aandacht voor de informatiestroom naar de beheerorganisatie, die na het project gegevens nodig heeft.
Download Procesanalyse
Download Toelichting Procesanalyse
Informatieleveringsspecificatie
Samenwerken gaat beter als de informatie waarop we bouwen uitwisselbaar, gestructureerd, eenduidig, correct, volledig en herbruikbaar is. De Informatieleveringsspecificatie (ILS) draagt hieraan bij. De ILS is een document met eisen aan de dataleveringen en kan ingezet worden als onderdeel van een contract tussen opdrachtgever en opdrachtnemer.
Met de ILS krijgt de opdrachtgever de juiste, actuele assetgegevens/-data van objecten van de opdrachtnemer aangeleverd. Hierdoor kunnen areaalgegevens actueel en op orde worden gehouden. Deze actuele, betrouwbare en complete informatie helpt organisaties bij een optimale uitvoering van assetmanagement, gedurende de gehele life-cycle van assets.
In de ILS staat:
- type data dat geleverd moet worden
- frequentie van de datalevering
- wijze waarop (bijvoorbeeld gestructureerd via open BIMstandaarden) de data geleverd moet worden
De ILS uniformeert de data uitwisseling tussen opdrachtgever en opdrachtnemer. Met aanvullende eisen en wensen kan voldaan worden aan een specifieke projectbehoefte van een organisatie. Zo bevat de Generieke ILS diverse eisenspecificaties voor op te leveren gegevens. Hiermee geeft de opdrachtgever een specifieke invulling aan de informatieleveringscyclus, instructies, formats en productspecificaties.
Ga voor meer informatie en de download naar de pagina Provinciale Generieke Informatie Levering Specificatie (ILS).
Productspecificaties
Waar een ILS beschrijft wát er geleverd moet worden, beschrijft een productspecificatie eisen die specifiek voor de betreffende opdrachtgever gelden. Hiermee kan de opdrachtgever geleverde data beter laten aansluiten op de informatiesystemen die in zijn organisatie gebruikt worden. Zo wordt in het hoofdstuk Tekeningen en Documenten van de ILS verwezen naar de ‘Productspecificatie Documentatie Areaal’ en in het hoofdstuk Geodetische eisen naar ‘Productspecificatie Inrichtings- en beheerplan’. Per organisatie en per project kan een afweging gemaakt worden welke onderdelen wel en niet relevant zijn. Je bepaalt dus zelf als organisatie welke productspecificatie je toepast in een ILS.
Stappenplan
Het opstellen van een productspecificatie gaat over het beantwoorden van de wie-, hoe-, wat-, wanneer-vraag voor een bepaalde informatievraag bij het uitwisselen van informatie. Aan de hand van een stappenplan kun je zelf een productspecificatie opstellen.
Download het stappenplan
IMBOR in Linked Data
Er gaat jaarlijks veel geld om in het beheer van de openbare ruimte. De basis voor goede begrotingen en planningen is ‘areaal op orde’. Hiervoor hebben we het Informatiemodel Beheer Openbare Ruimte (IMBOR) ontwikkeld. Het IMBOR uniformeert begrippen voor het vakgebied ‘beheer openbare ruimte’. Het IMBOR sluit volledig aan op de Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT) en op het Informatiemodel Geografie (IMGeo).
IMBOR ondersteunt bij opzet en vulling van beheersystemen
In het IMBOR zijn landelijke afspraken gemaakt over de objectgegevens voor het beheer van de openbare ruimte. Het is daarmee een belangrijk hulpmiddel dat beheerders ondersteunt bij de opzet en vulling van hun beheersystemen, zoals voor wegbeheer en groenbeheer.
Sinds begin 2020 is het IMBOR niet alleen beschikbaar in de vorm van een Microsoft Access Database, maar ook als een LinkedData ontologie. Het voordeel hiervan is dat de objecten, eigenschappen en hun onderlinge relaties rechtstreeks door computers zijn in te lezen en gemakkelijk te linken aan andere ontologieën zoals het GWSW.
Lees meer hierover in 'Hoe kan ik het IMBOR toepassen?' en het artikel 'IMBOR in Linked Data'.
IMBOR als basis voor een eigen objecttypenbibliotheek
Met de Generieke Informatieleveringsspecificatie kun je voor een project beschrijven wanneer de informatie geleverd moet worden. In een objecttypenbibliotheek gebaseerd op IMBOR, staat van elk objecttype in het areaal, welke informatie over het object bekend moet zijn.
Lees meer hierover in de blog 7 voordelen van een objecttypenbibliotheek voor de provincies of ga naar de Github van IMBOR, waar je ook een technische handleiding vindt voor het opstellen van een objecttypenbibliotheek met IMBOR.
Uitwisselingsprotocol voor areaalgegevens
Met het uitwisselingsprotocol voor areaalgegevens kunnen alle partijen areaalgegevens op eenzelfde manier gaan uitwisselen. Het uitwisselingsprotocol kan in elke stap van de procesanalyse toegepast worden. Doel is een goede organisatie van de informatieoverdracht waarbij:
- van te voren bekend is wie erbij betrokken is
- van te voren bekend is wat de doorlooptijd is voor acceptatie van een dataset
- de afwijzing van een dataset expliciet is vastgelegd
- duidelijk is welke inhoudelijke verbeteringen gedaan moeten worden en wanneer een verbeterde dataset aangeleverd moet worden
Als iedereen het gezamenlijke protocol toepast, maakt het voor opdrachtnemers makkelijker hun applicaties in te richten voor leveringen aan alle opdrachtgevers.
Download Uitwisselingsprotocol
Download Toelichting bij Uitwisselingsprotocol
Advies uitwisselingsformaat areaalgegevens beheer - project
Met het Advies uitwisselformaat areaalgegevens beheer - project zie je welke uitwisselformaten het meest geschikt zijn voor het uitwisselen van areaalgegevens binnen de context van het BIM Pro-programma.
Centraal bij dit advies staat het uitwisselen van één areaaldataset tussen opdrachtgever en opdrachtnemer. Hierbij levert de opdrachtgever een areaaldataset, de opdrachtnemer voert het werk uit en levert een gewijzigde areaaldataset aan. De areaaldataset wordt gevalideerd door de opdrachtgever waarna de wijzigingen worden doorgevoerd in een of meer systemen.
Met dit advies kan een organisatie zich voorbereiden op toekomstgerichte en duurzame uitwisseling van gegevens, zonder al helemaal te zijn ingericht op werken met linked data. Ook kunnen opdrachtnemers geleidelijk worden meegenomen in de ontwikkelingen, zonder kleinere partijen uit te sluiten die geen linked data experts in huis hebben.
Download Advies uitwisselingsformaat areaalgegevens beheer - project