De Samenwerkwijzer
Nederland is volop in transitie. De noodzaak voor integraal programmeren wordt steeds groter. Want alleen door integrale samenwerking tussen overheden, woningcorporaties, waterschappen en netwerkbedrijven, lukt het om alle opgaven in de openbare ruimte te realiseren binnen de grenzen van schaars beschikbare ruimte, tijd, geld, capaciteit en beperkte overlast voor de omgeving.
Maar waar te beginnen? Wie heeft er tips? Wat zijn de valkuilen? Zijn er voorbeelden beschikbaar en waar zijn die te vinden? Het antwoord op al deze vragen, presenteren het Centrum ondergronds bouwen (COB), De Bouwcampus en Mijn Aansluiting in: de Samenwerkwijzer.
Inzicht, concrete adviezen en tools
De Samenwerkwijzer bestaat uit een bibliotheek en een scan. Beantwoord negen sets aan vragen om te zien waar het samenwerkingsverband nu staat en op welke fronten verder verbeterd kan worden. Een van de vragen is bijvoorbeeld: ‘Kennen de deelnemers van de samenwerking het hoofddoel van de samenwerking en kunnen zij dit helder uitleggen aan stakeholders?’.
De vragen en adviezen in de Samenwerkwijzer zijn gebaseerd op een uitgebreide inventarisatie van succesvolle, ervaren samenwerkingen.
Na het invullen van de vragen ontvangen deelnemers een ‘foto’ van hun samenwerking met de resultaten op het gebied van onder andere ambitie, proces, relatie en ontwikkeling. Daarbij ontvangen zij advies op maat en links naar concrete instrumenten om de samenwerking te optimaliseren. Denk daarbij aan een definitiekaart, een voorbeeld-convenant en formats voor het beschrijven van doelen of rollen, maar ook aan het spel ‘Botsende belangen’ om deelnemers bewust te maken van de verschillende belangen bij de herinrichting van een fictieve woonwijk.
Voor wie?
De Samenwerkwijzer is ontwikkeld voor samenwerkingsverbanden die integraal programmeren in de fysieke leefomgeving, of hiermee willen starten. Deze samenwerkingsverbanden bestaan onder andere uit netbeheerders, gemeenten, woningcorporaties, waterschappen, warmte-partijen, media-partijen en provincies. Integraal programmeren is de tussenstap tussen langetermijnbeleid (meer dan tien jaar vooruit) en de operatie (tot drie jaar vooruit) en focust op plannen tussen de drie en tien tot vijftien jaar vooruit.
Zowel voor startende als bestaande samenwerkingen, biedt de Samenwerkwijzer inzicht en handvatten.
Hoe is de Samenwerkwijzer ontwikkeld?
Er is uitgebreid onderzoek aan de Samenwerkwijzer voorafgegaan in het project Stimuleringsmodel voor samenwerking. Er zijn sleutelfactoren geanalyseerd op basis van gesprekken met partners in ervaren samenwerkingsverbanden, die bestonden uit minimaal netwerkbedrijven van energie, gas en water, en een gemeente. Ook is gekeken naar wetenschappelijke modellen op het gebied van samenwerking. Het resultaat is een vragenlijst die zich richt op negen aspecten, verdeeld over drie hoofdthema’s:
- Waarom werken we samen: ambitie, afhankelijkheid, belangen.
- Hoe werken we samen: relatie, organisatie, proces.
- Wat levert samenwerken op: leren, waarde, resultaat.
De partijen in de betrokken samenwerkingsverbanden hebben niet alleen indirect bijgedragen aan de vragenlijst en adviezen. Deze kennisdragers en experts stellen ook actuele templates ter beschikking van bijvoorbeeld convenanten, procesafspraken, profielschetsen, besturingsmodellen, werksessies voor meer dialoog en vertrouwen en nog veel meer. Deze zijn te vinden in de bibliotheek.
Samen komen we verder
De Samenwerkwijzer is een initiatief van de samenwerkende organisaties: Centrum ondergronds bouwen, Mijn Aansluiting en De Bouwcampus. Het project is medegefinancierd door het Fonds Fysieke Leefomgeving. Het doel is om de verschillende lokale initiatieven waarin vanuit maatschappelijk- en duurzaamheidsbelang wordt samengewerkt aan integraal programmeren, niet steeds het wiel opnieuw te laten uitvinden, maar van elkaar te leren.
Na oplevering van het inventarisatierapport Vol vertrouwen vooruit (2021) – over succesvolle samenwerkingsverbanden voor integraal programmeren in de ondergrond – is verder gewerkt aan het bundelen van alle kennis en waardevolle praktijkervaringen hierbij. Lees ook het eindrapport ‘Stimuleringsmodel voor samenwerking (2023).
Alle kennis en ervaringen om effectiever samen te werken, worden aangeboden op www.desamenwerkwijzer.nl in de vorm van een online scan en bibliotheek met diverse hulpmiddelen.
Meer weten?
Sparren met de specialisten? Dat kan! Vul het contactformulier in en we nemen zo spoedig mogelijk contact op. Aanvullingen zoals templates of tools die samenwerkingen kunnen verbeteren of versnellen, zijn ook zeer welkom!
