Sleutelrol RAW bij verduurzaming gemeenten
Veel gemeenten, zeker de kleinere, zijn zoekende in hoe ze stappen kunnen zetten richting verduurzaming. Het traject dat nu in volle gang is om duurzaamheid in de RAW-systematiek te verankeren, kan daar een cruciale rol bij spelen.
Het programma om de RAW-systematiek te verduurzamen loopt tot eind 2026. Alle hoofdstukken die een relatie hebben met asfalt, beton en staal moeten dan herzien zijn, omdat dat de materialen zijn waarbij op duurzaamheidsgebied de meeste impact gemaakt kan worden. Het gaat om 50 van de in totaal 120 deelhoofdstukken, oftewel 40 procent van de gehele systematiek. Door die grote opgave lopen er momenteel 17 werkgroepen tegelijkertijd, een groter aantal dan ooit tevoren.
Gemeenten zijn bij uitstek grootgebruikers van de RAW-systematiek. Neem de gemeente Gouda, die onlangs de eer had de 150.000ste RAW-bestekregistratie op zijn naam te schrijven. Alleen daar al zijn in de afgelopen vijf jaar voor bij elkaar ruim 63 miljoen euro aan opdrachten op basis van RAW-bestekken en -raamovereenkomsten in de markt gezet.
6.000 keer per jaar
De RAW-systematiek bestaat inmiddels ruim 50 jaar en wordt jaarlijks 6.000 keer gebruikt. Doordat er daarnaast ook in andere contractvormen naar RAW-eisen wordt verwezen, heeft de systematiek impact op 10.000 contracten op jaarbasis. Gemeenten nemen een flink deel daarvan voor hun rekening. Dat is logisch, want twee derde van de infrastructuur in Nederland ligt in handen van gemeenten. Tegelijkertijd blijft juist daar de verduurzaming nog vaak achter. Veel kleinere gemeenten hebben niet de middelen of kennis om direct stappen te zetten. Tel dit alles bij elkaar op, en het ligt voor de hand dat het verduurzamen van de RAW-systematiek een cruciale rol kan spelen om ook gemeenten om weg te helpen hun projecten te verduurzamen.
De inspanningen die de RAW-werkgroepen het afgelopen jaar hebben verricht, werpen hun vruchten af. Een flink aantal (deel)hoofdstukken zijn in concept afgerond en klaar voor het controleproces. De herziene teksten worden dan voorgelegd aan de Juridische- en Bestektechnische Commissie (JBC) en de RAW-Raad, gevolgd door een landelijke tervisielegging waarbij alle betrokkenen hun feedback kunnen leveren.
Betonconstructies en rioleringen
Een groot hoofdstuk dat het afgelopen jaar is aangepakt is Hoofdstuk 42 Betonconstructies. Beton stond bovenaan het lijstje van thema’s om in het kader van duurzaamheid in de RAW-systematiek te verankeren. De werkgroep heeft mooie stappen gezet en dit is een van de hoofdstukken die naar verwachting op korte termijn ter visie kan worden gelegd. Wil je meer weten over de herziening en verduurzaming van dit hoofdstuk, lees dan hier verder.
Een belangrijk hoofdstuk waar nog aan wordt gewerkt is Hoofdstuk 25 Riolering. Eveneens een groot hoofdstuk, dat in bijna alle werken wel wordt gebruikt. Met onder meer bepalingen over het opvangen en infiltreren van regenwater kunnen hier grote verduurzamingsstappen worden gezet. Meer over de verduurzaming van Rioleringen lees je hier.
MKI en SEB
Naast de technisch inhoudelijke hoofdstukken zijn er ook hoofdstukoverstijgend mooie stappen gezet. Zo ging in mei de werkgroep MKI van start. Bij het verduurzamen van de GWW-sector speelt de Milieukostenindicator (MKI) in toenemende mate een grote rol. Het doel van de RAW Werkgroep MKI in RAW is om impact op duurzaamheidsgebied te maken door MKI een te plek geven in de RAW-systematiek waarbij rekening wordt gehouden met de output van de RAW-verkenningsmiddagen. In oktober ging ook de werkgroep SEB aan de slag. Doel hiervan is om het convenant Schoon en Emissieloos Bouwen in de RAW-systematiek te verankeren. Eind 2023 is door CROW al de ‘Leidraad Schoon en Emissieloos Bouwen in de aanbesteding’ uitgebracht. Deze leidraad geeft praktische handvatten voor het toepassen van SEB in verschillende contractvormen.
Jaarversie 2025
In 2025 gaan de werkzaamheden in onverminderd tempo door. Verschillende nieuwe werkgroepen gaan aan de slag om hoofdstukken te herzien. Daarnaast gaan de hoofdstukoverstijgende werkzaamheden rondom MKI, SEB en biodiversiteit onverminderd door. In september verschijnt de nieuwe RAW Jaarversie 2025 en verschillende hoofdstukken liggen momenteel al ter visie. Daarnaast komen er nog diverse tervisieleggingen aan. Het is zeer waardevol om je reactie te geven zodat we weten dat de juiste stappen zijn gezet met de herziening van de huidige teksten. Een actueel overzicht van teksten die ter visie liggen vind je hier.
