Leermiddelen voor uitvoerders moeten de aanpak van invasieve exoten verbeteren
Uitvoerders in de publieke ruimte hebben te weinig kennis van invasieve exoten. Dit zijn planten en dieren die hier van nature niet thuishoren en veel schade veroorzaken. Ook in het beroepsonderwijs schiet de kennis tekort. Een nieuw aanbod van kenniskaarten en digitale leermiddelen helpt om deze soorten beter te herkennen en verdere verspreiding te voorkomen.
Bij gebrek aan natuurlijke vijanden kunnen invasieve exoten als de Japanse duizendknoop, de Amerikaanse rivierkreeft en de grote waternavel zich in Nederland prima handhaven. En dat levert ellende op: andere plant- en diersoorten verliezen hun habitat, watergangen raken overwoekerd en gebouwen en tuinen lopen schade op. Het probleem groeit alleen maar, stelt Chris van Dijk, onderzoeker bij Wageningen Plant Research: “In Europa zijn er naar schatting 12.000 exoten; plant- en diersoorten die van nature hier niet voorkomen. Van die exoten gedraagt zo’n 10% invasief. Ze zijn meegekomen uit subtropische gebieden en houden van warmte. Doordat de winter zich in ons land steeds minder laat zien, weten ze hier te overleven. Ook al omdat ze hier geen concurrenten hebben.”
En dat heeft zijn prijs, zegt André Evers. Met zijn bedrijf Dreevers ondersteunt hij beheerders en uitvoerders in de openbare ruimte met kennis om de risico’s van invasieve exoten te beperken. “De grote waternavel overwoekert watergangen, waardoor al het leven eruit verdwijnt. De Japanse duizendknoop brengt schade aan in woonwijken. De reuzenberenklauw kan flinke brandblaren bij mensen veroorzaken. En er zijn invasieve mierensoorten die complete woonwijken slapeloos houden, omdat de beestjes keer op keer huizen binnenkomen.”
Verspreiding voorkomen
Bestrijden is kostbaar, aldus Evers. Voorkomen dat invasieve exoten zich verder kunnen verspreiden, zou volgens hem de hoogste prioriteit moeten krijgen. Het Kennisnetwerk Invasieve Exoten verzamelt en valideert informatie over de bestrijding van Invasieve Exoten. En vertaalt die naar praktische informatie voor professionals die de bestrijding uitvoeren. Echter, voor professionals, die te maken krijgen met invasieve exoten, zoals bij grondwerken, maai- en onderhoudswerkzaamheden was er weinig toepasbare informatie beschikbaar over het herkennen van exoten. Van Dijk: “Daardoor vindt er onbedoeld verspreiding van exoten plaats.”
Om dat gat te vullen, hebben Wageningen University & Research, Dreevers, scholengroep Yuverta en de Koninklijke VHG (branchevereniging voor ondernemers in het groen) in samenwerking met het Groen Kennisnet leermiddelen op maat ontwikkeld, van kenniskaarten voor uitvoerders tot digitale lespakketten voor toekomstige beroepsbeoefenaren in het vmbo en mbo. De informatie is prettig rechttoe-rechtaan, benadrukt Evers: “In vijf minuten weet je hoe je een bepaalde soort herkent en wat je moet doen om verdere verspreiding te voorkomen.”
Door iedereen te gebruiken
Het volledige kennis- en leeraanbod staat nu online en is door iedereen te gebruiken. En de interesse is groot. Van Dijk: “De branchevereniging Koninklijke VHG gaat de informatie verspreiden via hun achterban. Diverse onderwijsinstellingen, zoals Yuverta en Aeres, gaan de digitale leermiddelen inzetten. En we hebben bijvoorbeeld ook contact met netwerken in de infrawereld. Ook zij willen het aanbod gaan promoten onder hun leden. Door het verspreiden van deze kennis, gaan we de verspreiding van de invasieve exoten tegen.”
Voor meer informatie en de leermiddelen, klik hier.
