Terugblik bijeenkomst Van congestie naar connectie: Samen aan zet

Maar hoe kan je meer van iets leveren als de vervoerscapaciteit al maximaal is?

Netbeheerders in Nederland zijn heel druk bezig om het stroomnet te verzwaren (dikkere kabels) en uit te breiden (meer kabels). De opgave is zo groot, dat dit betekent dat tot 2050 maar liefst één op de drie straten in Nederland open moet. Dit vraagt heel veel afstemming met andere partijen zoals gemeenten, waterschap, woningbouw, Rijkswaterstaat, provincies en meer.

Goede afstemming begint bij elkaar leren kennen en begrijpen. Daarvoor kwamen we met diverse partijen bijeen in het Alliander-gebouw in Duiven. Om met vol goede (en schone) energie te leren van de manier van werken van het Netwerkbedrijf én hoe de samenwerking vormgegeven kan worden. 

Kabels, trafo’s en meer

Tijdens de bijeenkomst kon het netwerkbedrijf Alliander zichzelf ‘voorstellen’ aan onder andere gemeenten, Rijkswaterstaat en diverse andere organisaties die te maken hebben met de energietransitie.

Henk Wijman nam iedereen mee in de technische wereld van de stroomvoorziening. Hierbij focust Alliander zich niet alleen op uitbreiden en verzwaren; maar ook op het huidige net beter benutten en het stimuleren van flexibiliteit en maatregelen om de vraag naar capaciteit te verminderen.

Met de presentatie ging Henk ook in op de assets die Alliander allemaal beheert en in de toekomst gaat beheren. Zo komt er tot 2030 nog 43.000km kabel en 23.000 trafo’s bij. Trafo’s waar een plek gevonden voor moet worden

De voorbeeldkabels die in de zaal lagen, gaven een duidelijk beeld dat de mogelijkheden daarvoor niet eindeloos zijn. Zo moet er rekening gehouden worden met de stroombehoefte van een gebied, de buigzaamheid van de kabel, de overige ondergrondse assets eromheen en wat er bovengronds staat. Door de vele technische restricties, is het dus lang niet altijd mogelijk om een perfecte plek te vinden voor de trafohuisjes. Dit vraagt afstemming en begrip tussen de samenwerkende partijen.

Klára Kesslerová nam als omgevingsmanager het stokje over om meer te vertellen over de gebiedsplanvorming. Zij legde uit hoe het stroomnet in een gebied werkt met de hoogspanning als snelwegen, de middenspanning als provinciale wegen en de laagspanning als de weg in je buurt. Het aanleggen en verzwaren van het netwerk is dus als zo’n wegennet.

Zij gebruikte hiervoor de casus uit Zuid-Holland. Zij liet hier zien hoe in een gebiedsplanning gekeken wordt naar waar gewerkt moet worden en waar bijvoorbeeld de nieuwe trafo’s moeten komen. Ook hier loopt een netwerkbedrijf tegen diverse restricties aan. In haar casus wees ze erop dat een gebied ruim 30 restricties had zoals “UNESCO wereld erfgoed”, “Natura 2000”, of “Beschermd aanzicht”. Het netwerkbedrijf brengt al deze zaken in kaart, en bekijkt dan, inclusief de technische specificaties, waar nog mogelijkheden zijn.

Uiteindelijk is de samenwerking hierin heel belangrijk. Of, zoals Klára het opsomde:

• Gemeenten voor lokale keuzes, beschikbare ruimte en vergunningen
• Waterschappen voor beschikbare ruimte en vergunningen
• Provincie Zuid Holland voor regionale prioritering
• Netbeheerders TenneT, Liander en Gasunie voor efficiënte uitvoering van projecten
• Omwonenden voor participatie en draagvlak
• Klanten door vraag en aanbod van energie te spreiden en energie te besparen 

Samen Slim Samenwerken

Nu we wisten wat de opgave was, hoe de opgave in elkaar zit, en wat er allemaal bij komt kijken, was het tijd om te kijken hoe we de samenwerking beter vorm kunnen geven.

Hiervoor presenteerden Eefje van Woerkom en Louis van der Hoeven van stichting Mijn Aansluiting de Samenwerkwijzer en infraplannen.nl.

De Samenwerkwijzer kan worden gebruikt bij het verkennen, opzetten en/of uitbreiden/ verdiepen van een samenwerkingsverband. De website, desamenwerkwijzer.nl, biedt een schat aan nuttige informatie, voorbeelden en sjablonen die al in andere samenwerkingen zijn ontwikkeld en toegepast. Hiermee kan dus de samenwerking gestructureerd worden.

Infraplannen.nl gaat verder. Louis legde uit hoe dit nieuwe platform moet helpen bij de planafstemming tussen de verschillende partijen. Via infraplannen.nl kunnen partijen zoals gemeenten, netwerkbedrijven, waterschappen, provincies en meer hun plannen delen om te kijken waar overlap zit.

Zo kan gekeken worden of bepaalde plannen samengevoegd en op elkaar afgestemd kunnen worden. Dit voorkomt dubbel werk en overlast voor de bewoner.

Tekst gaat verder onder de video

Samen Slim Schuiven

Na de presentaties was het tijd om zelf aan de slag te gaan. Hiervoor had Mijn Aansluiting het spel Samen Slim Schuiven meegenomen. Hierin kregen de deelnemers elk een rol van een partij die plannen maakt in de openbare ruimte. Door het spel te spelen kom je er snel achter hoe belangen in een gebied lopen en hoeveel overlap en afstemming er nodig is. Zo kan een woningbouw pas verduurzamen als het net verzwaard is; terwijl ook de gasleiding vervangen moet worden én de gemeente klimaatadaptieve maatregelen wil nemen.

Iedereen bleef goed in zijn rol, wat leidde tot leuke gesprekken en situaties. Zo werd de dag afgesloten met een borrel, én dat beetje meer begrip voor elkaar en elkaars werkwijzen. Morgen zal de samenwerking dus toch wat soepeler verlopen.